Những cách rèn luyện tư duy lập trình?

Rèn luyện tư duy lập trình là điều quan trọng đối với mỗi lập trình viên. Vậy thì để trở thành lập trình viên giỏi và chuyên nghiệp thì bạn cần trang bị cho những kiến thức, kỹ năng cùng tư duy ra sao. Hãy cùng trung tâm đào tạo Tester tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!

Tư duy lập trình là gì?

Tư duy lập trình có thể coi là chìa khóa quan trọng của ngành lập trình và lập trình viên. Tùy vào môi trường lập trình mà bạn trang bị những tư duy khác nhau, mỗi vị trí đòi hỏi những kỹ năng và tư duy khác nhau.

Có thể hiểu đơn giản nó là cách ta tư duy giải quyết vấn đề, phân tích vấn đề lớn thành vấn đề nhỏ, từ đó giải quyết vấn đề. Khi lựa chọn được phương án thích hợp, người ta chuyển nó thành mã code, từ khóa.

Các phương pháp rèn luyện tư duy lập trình hiệu quả

Có rất nhiều phương pháp rèn luyện tư duy lập trình ngày nay. Dưới đây là một vài phương pháp rèn luyện nổi bật và được tìm kiếm nhiều nhất.

Đi từ dễ đến khó, nắm vững các kiến thức cơ bản

• Để giải các bài toán lập trình nhanh và ngắn nhất thì bạn cần trau dồi các kiến thức cơ bản về lập trình. Vì đối với công nghệ thông tin thì hệ thống kiến thức khá nhiều và theo trình tự nhất định.
• Khi mới bắt đầu vào học code lập trình bạn phải có những kiến thức căn bản về : Hàm, biến, mảng, vòng lặp đều là những thứ nền tảng của tư duy lập trình . Bạn cần phải nắm vững các biên, mảng, cách tách hàm thì mới có thể áp dụng chúng vào giải quyết bài toán.
• Sau một thời gian, bạn biết các thuật toán, cấu trúc dữ liệu khác ngoài mảng. Mỗi cái sẽ có ưu điểm và nhược điểm khác nhau, bạn phải hiểu rõ chúng để tư duy, áp dụng vào các bài toán khác nhau. Khi nắm vững các kiến thức cơ bản của lập trình thì bạn có thể tiếp cận được những kiến thức cao siêu một cách dễ dàng. 

Học qua các trang web về lập trình miễn phí

Các trang web dạy lập trình trực tuyến miễn phí là công cụ đắc lực của các bạn học lập trình. Dù ở đâu, bất cứ chỗ nào bạn cũng có thể học lập trình trên các trang web miễn phí. Bạn có thể tham khảo các website giải đố hay viết code thú vị: hackerrank.com, codefight.com…

Làm bài tập về thuật toán

• Để có tư duy tốt, phải nắm vững các kiến thức cơ bản. Vậy làm sao để nắm vững kiến thức cơ bản?Dù bạn có học lý thuyết thành thục đến mấy chúng cũng chỉ là lý thuyết. Để nắm vững kiến thức lập trình, thuật toán thì bạn phải chịu khó làm nhiều bài tập rèn luyện tư duy để áp dụng.
• Người học kiến thức ban đầu và làm bài tập liên quan có thể giúp bắt đầu kiến thức cơ bản nhanh nhất. Việc giải bài tập giúp bạn rèn luyện cách tư duy, giải quyết vấn đề nhỏ.
• Tuy nhiên, cũng tùy vào từng dự án, sản phẩm, các bài toán tư duy đều là những vấn đề lớn, cần nhiều phần ghép lại. Vì vậy người học cần kiên trì để giải quyết từng vấn đề và đưa ra những ý tưởng sáng tạo.
• Lúc đầu bạn nên làm quen với các dạng bài tập cơ bản và nâng cấp lên. Hãy tham khảo những tài liệu học thuật toán miễn phí trên Internet.

Ứng dụng vào thực tế

• Để phát triển tư duy lập trình thì cách hiệu quả không kém đó là ứng dụng vào thực tế. Khi bạn cảm thấy bế tắc trong một vấn đề hoặc tìm kiếm một điều gì đó qua các cuốn sách. Hãy tự thực hiện một số dự án nhỏ để rèn luyện kỹ năng tư duy. 
• Bên cạnh tư duy thuật toán, tư duy sản phẩm cũng rất quan trọng. Nó giúp bạn phát hiện được sản phẩm cần những tính năng gì, khi dự án to lên code thì làm sao không bị rối, dễ bảo trì.
• Ứng dụng tư duy lập trình vào để giải quyết mọi vấn đề thì bạn cần phải đặt câu hỏi tại sao trước mọi vấn đề phải đối mặt trong cuộc sống.

Học rộng những thứ mình chưa biết

• Cách hiệu quả rèn luyện tư duy lập trình đó là học hỏi cách người khác tư duy. Học những thứ khác những thứ mình hay dùng để học cách tư duy mới. 
• Phương pháp này đơn giản là kích thích tinh thần khám phá, học hỏi thêm nhiều thứ mình chưa biết. Bạn có thể tự học hoặc học từ bạn bè và những người xung quanh.
• Mở rộng kiến thức về tư duy bạn sẽ học thêm những kiến thức về lập trình bạn chưa biết. Hơn nữa bạn cũng có cái nhìn sáng tạo, tổng quan về lập trình, nâng cao khả năng tư duy, mở rộng trí tuệ.
• Với lập trình viên giỏi thì không chỉ cần chuyên sâu về một số ngôn ngữ lập trình. Bên cạnh đó bạn cần thử sức với nhiều ngôn ngữ khác để nâng cao khả năng tư duy của mình. Ví dụ như bạn thành thạo ngôn ngữ Python, Java thì hãy thử sức với NET, PHP, …

Học tư duy của người khác

• Để có tư duy lập trình tốt đúc kết trong quá trình học tập, làm nghề chưa đủ, bạn cần học hỏi, giao lưu với các đồng nghiệp, các chuyên gia lập trình, họ có nhiều kinh nghiệm có thể trao đổi với mình. 
• Trong quá trình học tập bạn có thể học hỏi, trao đổi với thầy giáo, bạn bè. Sau khi ra trường bạn nên quan sát học tư duy từ đồng nghiệp.

Có suy nghĩ của một Tester

• Người tạo ra sản phẩm là lập trình viên và người kiểm duyệt cùng phát hiện ra các lỗi sản phẩm chính là Tester. Họ luôn đưa ra những câu hỏi tại sao để tìm ra lỗi và đó chính là tư duy đỉnh cao.
• Khi thực hiện kiểm tra thì bạn sẽ biết được sản phẩm của mình đã hiệu quả hay chưa? Có lỗi ở chỗ nào và lỗi đó là gì để chỉnh sửa cùng khắc phục ở lần sau cho hiệu quả.
• Sau khi hoàn thành sản phẩm thì bạn hãy đặt ra nhiều câu hỏi tại sao để kích thích sự tò mò. Nếu bạn giải quyết được hết các câu hỏi và làm thỏa mãn được sự tò mò đó thì tư duy lập trình sẽ phát triển.

Chơi game để học

• Chơi game cũng là cách tăng khả năng tư duy cực tốt. Những trò chơi trí tuệ giúp tăng khả năng tư duy logic. Đây cũng là cách vừa giải trí vừa luyện trí não hiệu quả.
• Các loại game chơi rèn luyện trí tuệ : Rubik, Puzzle, Unblock me, …Đây là các loại game đòi hỏi người chơi phân tích và tư duy hướng đi để vượt qua các thử thách.
• Tuy nhiên khi áp dụng phương pháp rèn luyện tư duy lập trình này bạn cần có kế hoạch cụ thể. Đảm bảo vừa học vừa chơi để tránh trở thành con nghiện game.

• Nên học ngôn ngữ lập trình nào

Teamwork

• Đây là kỹ năng được sử dụng nhiều trong học tập lẫn công việc. Điều quan trọng nhất khi teamwork là tư duy theo tập thể vì sản phẩm tạo ra là của nhóm. Khi làm việc nhóm bạn cần tận dụng cơ hội học hỏi không nên ỷ lại vào người khác.
• Tuyệt đối không được có những suy nghĩ tiêu cực khiến tư duy của mình bị chậm phát triển. Mỗi người có điểm mạnh và hạn chế riêng về tư duy do vậy hãy học tập thông để nâng cao khả năng tư duy.
• Bạn không thể trở thành lập trình viên giỏi nếu bạn làm đơn độc các dự án lớn đòi hỏi làm việc nhóm. Nó giúp bạn rèn luyện tư duy tốt hơn, trau dồi kỹ năng giao tiếp, kỹ năng phối hợp với người khác. 
• Mở rộng tầm nhìn bằng cách tham gia vào dự án có nhiều người. Hãy đứng trên cách người dùng để tạo ra những sản phẩm chất lượng.
• Trong tư duy lập trình sử dụng chất xám để tư duy cùng phân tích để tìm ra đáp án và chuyển đổi chúng mã code. Nếu bạn muốn có tư duy hoàn hảo thì cần nắm vững kiến thức về lập trình và luôn rèn luyện để nâng cao kỹ năng.

Rèn luyện tư duy lập trình bằng các bài toán phổ biến

Bài toán phân tích số

Các dạng kiểu bài toán: Cho một số dương n<50. Hãy tìm các cách phân tích số n thành tổng các số nguyên dương, các cách phân tích hoán vị của nhau chỉ tính là một cách.

Bài toán xếp hậu

Xét ví dụ : Xét bàn cờ tổng quát kích thước nxn. Một quân hậu trên bàn cờ có thể ăn được các quân khác nằm tại ô cùng hàng, cùng cột hoặc cùng đường chéo. Hãy tìm cách xếp n quân hậu trên bàn cờ sao cho không quân nào ăn quân nào.

Bài toán về ngăn xếp, hàng đợi

Ngăn xếp là kiểu danh sách được trang bị hai phép toán bổ sung phần tử vào cuối danh sách và loại bỏ phần tử cuối cùng ở danh sách. Có thể hiểu nó như chồng đĩa, đĩa nào được đặt vào chồng sau sẽ nằm trên tất cả các đĩa khác và lấy ra đầu tiên

Ví dụ bài toán: Tìm hiểu cơ chế xếp chồng của thủ tục đệ quy, phương pháp dùng khăn xếp khử đệ quy, viết chương trình  mô tả cách đổi cơ số từ hệ thập phân sang hệ cơ số cùng ngăn xếp.

>>>>>Xem thêm: Khóa học Tester

Bài toán tư duy lập trình về cây nhị phân

Có thể biểu diễn các biểu thức số học gồm các phép cộng, trừ, nhân, chia bằng cây nhị phân, trong đó các nút lá biểu thị các hằng hay các biến, các nút không phải là lá biểu thị toán tử. Mỗi phép toán trong một nút sẽ tác động lên 2 biểu thức con nằm ở cây con bên phải của nút đó.

Qua những chia sẻ về các cách rèn luyện tư duy lập trình của chúng tôi.  Mong rằng bạn đọc đã có thêm nhiều hiểu biết thú vị. Biết cách trau dồi các kiến thức, kỹ năng cùng tư duy để trở thành người lập trình viên tài giỏi.